گیاهان آبزی, مقاله

خلاصه و جمع بندی سری مقالات درمان گیاهان آکواریومی

در مقالات قبل شما را با علت های بروز، نشانه ها و روش های درمان گیاهان آکواریومی در صورت فقدان و یا مازاد مواد حیاتی آنها آشنا کردیم. همچنین در برخی از این مقالات علاوه بر مواد معدنی و مغذی مورد نیاز گیاهان آکواریومی، به سه موضوع حیاتی نور آکواریوم گیاهی ، دمای آکواریوم و بستر آکواریوم گیاهی پرداختیم. در تمامی این مقالات شما را با واکنش های گیاهان آبزی به شرایط نامناسب و همچنین روش های درمان و رفع این معضلات، آشنا کردیم.

آگاهی شما به این نشانه ها و روش های درمان، قطعا پرورش گیاهان آبزی و ماهیان را برای شما جذاب تر، کم هزینه تر و لذت بخش تر می کند. در صورتی که با فاکتورهای حیاتی سلامت اکوسیستم آکواریوم تان آشنا باشید، گیاهان آبزی و ماهیان شما، کمتر دچار این مشکلات رایج شده و با درمان سریع، از شیوع آنها جلوگیری خواهید کرد.

اگر مقالات قبلی ما را مطالعه کرده اید، مطالعه­ی این مقاله را نیز به شما توصیه می کنیم. در این مقاله به عنوان جمع بندی مقالات قبلی، قصد داریم به صورت تیتروار، به برخی از رایج ترین علائم کمبود هر کدام از این مواد معدنی، در رشد و سلامت گیاه شما بپردازیم.

علت کمبود مواد معدنی در آکواریوم گیاهی چیست ؟

اساسا هر گیاهی از جمله گیاهان آکواریومی در صورت کمبود مواد معدنی و یا حتی یکی از فاکتورهای حیاتی در رشد و سلامتی آنها، نمی تواند چرخه­ی زندگی و فتوسنتز خود را در جهت سلامتی پایدار و رشدی مناسب، تکمیل کند.

ما در هفت مقاله­­ی قبل به صورت جامع در مورد هفت فاکتور مورد نیاز برای گیاهان آکواریوم گفتگو کردیم. حال سوال اینجا است :

برخی از آکواریوم های گیاهی که کود دهی مناسبی نیز داشته اند، به چه علت توان کافی و شرایط مناسب برای رشد و سلامت گیاهان آبزی را ندارند؟

اگر در کنار نور و دمای مناسب و همچنین تراکم استاندارد و متعادل محیط آکواریوم گیاهی از کود و خاک ویژه­ی آکواریوم استفاده کرده اید؛ و همچنان گیاهان شما ظاهری سلامت و یا رشدی استاندارد ندارند، بهتر است قبل از هر چیز از میزان فیلتراسیون آب آکواریوم خود مطمئن شوید. استاندارد رایج برای فیلتر کردن آب آکواریوم بین 3 تا 5 برابر حجم تانک آکواریوم گیاهی شما، در ساعت است. در صورتی که فیلتر انتخابی شما، بیش از این حجم آب را در هر ساعت، فیلتر کند و به گردش درآورد، گیاهان آکواریومی شما زمان مورد نیاز برای جذب مواد معدنی و مغذی را از آب آکواریوم ندارند. ضمنا به خاطر داشته باشید، ساکن بودن آب تانک آکواریوم و یا فیلتر شدن حجم تانک آن، کمتر از میزان ذکر شده نیز می تواند مشکلات دیگری برای گیاهان آبزی شما به وجود آورد؛ که از اولین نشانه های آن، تشکیل جلبک در آکواریوم گیاهی است.

ضمنا در صورتی که آب آکواریوم شما سنگین و یا دارای PH بالا باشد نیز، جذب مواد معدنی توسط گیاهان آبزی، به کندی صورت می گیرد.

در صورتی که از تمامی فاکتورهای بالا، به ویژه از تراکم و تجهیزات آکواریوم گیاهی خود اطمینان دارید، در ادامه می توانید برخی از آسیب ها و نشانه های گیاهان آبزی ، در صورت کمبود مواد معدنی و مغذی مورد نیازشان را مطالعه بفرمایید.

برخی از واکنش های گیاهان آبزی به کمبود مواد معدنی در آکواریوم گیاهی :

  • زرد شدن برگ های قدیمی تر گیاهان آبزی : کمبود آهن
  • ساقه های تیره رنگ در حالتی که هنوز برگ ها رنگ طبیعی خود را دارند : کمبود منیزیوم
  • عدم رشد برگ های جدید گیاهان آبزی : کمبود نیتروژن
  • سوراخ شدن برگ های گیاهان آکواریومی : کمبود پتاسیم
  • پوسیدگی و زردی برگ های قدیمی گیاهان آبزی : کمبود نیتروژن ( یا کمبود فسفات )
  • عدم رشد کافی و زرد شدن برگ های جدید گیاهان آبزی : کمبود دی اکسید کربن
  • پیچ خوردن برگ های جدید گیاهان آبزی : کمبود کلسیم ( افزایش سطح منیزیوم و پتاسیم در آب آکواریوم )

عناصر مورد نیاز گیاهان آبزی شامل چه عناصری می شود و آنها چگونه دسته بندی می گردند ؟

به ساده ترین فرم می توان عناصر مورد نیاز گیاهان آبزی را به دو گروه زیر تقسیم کرد :

  • گروه اول عناصری هستند که در اصطلاح به آنها ماکرو می گوییم. این عناصر در سلامت گیاهان آبزی حیاتی بوده و در اصطلاح به عناصر پر مصرف در آکواریوم گیاهی معروف هستند. کربن ، هیدروژن ، اکسیژن ، فسفر ، پتاسیم ، نیتروژن و کلسیم به همراه منیزیوم و گوگرد در این دسته قرار می گیرند. این گروه را با نام درشت مغذی ها نیز می شناسند.
  • گروه دوم عناصری هستند که در اصطلاح تخصصی به آنها میکرو می گوییم. وجود میزان اندکی از این عناصر در جهت حفظ سلامت گیاهان آبزی شما ضروری است. اما همان طور که پیشتر در مقالات قبل به شما گفته ایم، افزایش سطح شاخص آنها در آکواریوم های گیاهی می تواند تاثیرات مخربی به همراه داشته باشد. آهن ، روی ، منگنز و مس در این گروه قرار می گیرند. به این عناصر، ریز مغذی نیز می گویند.

مهمترین عناصر در سلامت و رشد گیاهان آبزی و اثرات کمبود آنها در آکواریوم گیاهی :

  • کمبود آهن : نشان اختصاری آهن ( Fe ) می باشد و کمبود آن در آکواریوم گیاهی می تواند معضلات زیر را به وجود آورد :
  • اصلی ترین نشانه­ی کمبود آهن در برگ های جدید به وجود آمده و موجب عدم رشد کافی آنها می گردد.
  • کمبود آهن در برگ های قدیمی تر به صورت زردی و یا رنگ پریدگی برگ ها نمایان می گردد.
  • در صورت تداوم شرایط کمبود آهن در آب آکواریوم ، بر روی برگ ها لکه های سیاه رنگ مشاهده شده و آنها شروع به سوراخ شدن می کنند.
  • کمبود پتاسیم : نشان اختصاری پتاسیم ( K ) می باشد و کمبود آن در آکواریوم گیاهی می تواند معضلات زیر را به وجود آورد :
  • از اولین نشانه های کمبود پتاسیم در محیط آکواریوم گیاهی ، زرد شدن برگ ها به ویژه در لبه ها و نوک آنها است.
  • در برگ های گیاهان آکواریومی که با کمبود پتاسیم مواجه هستند، علاوه بر لکه های سیاه و زرد شدگی، حلقه های زرد رنگی نیز بر روی برگ ها ایجاد می گردد.
  • کمبود پتاسیم نیز از رشد گیاه کاسته و برگ های جدید، به مراتب رشدی کمتر و اندازه ای کوچکتر دارند.

 

  • کمبود منیزیوم : نشان اختصاری منیزیوم ( Mg ) می باشد و کمبود آن در آکواریوم گیاهی می تواند معضلات زیر را به وجود آورد :
  • تقریبا تمامی نشانه های کمبود منیزیوم در آکواریوم گیاهی ، مشابه با کمبود آهن است، اما سرعت از دست دادن برگ ها در گیاهان آکواریومی در مواجهه با کمبود منیزیوم ، سریعتر اتفاق می افتد.
  • علت شباهت کمبود منیزیوم و کمبود آهن در آکواریوم های گیاهی به این علت است که در صورت کمبود منیزیوم ، گیاهان نمی توانند به قدر کافی، آهن جذب کنند.
  • در برخی از گیاهان آبزی در صورت کمبود منیزیوم ، نوک برگ ها به رنگ بنفش تغییر می کند.
  • کمبود فسفات : نشان اختصاری فسفات ( P ) می باشد و کمبود آن در آکواریوم گیاهی می تواند معضلات زیر را به وجود آورد :
  • اولین نشانه­ی کمبود فسفر در آکواریوم گیاهی شما، ریزش سریع برگ های گیاهان آبزی است.
  • به علت آنکه فسفر ، اصلی ترین نقش را در حفظ تعادل انرژی و فتوسنتز گیاهان آبزی دارد، کمبود آن می تواند به سرعت موجب توقف رشد گیاهان آبزی گردد.
  • کمبود فسفات ، گیاهان آکواریومی شما را بسیار آسیب پذیر کرده و ریزش برگ های آنها به صورت غیر طبیعی، شدت پیدا می کند.

 

  • کمبود نیتروژن : نشان اختصاری نیتروژن ( N ) می باشد و کمبود آن در آکواریوم گیاهی می تواند معضلات زیر را به وجود آورد :
  • اولین نشانه­ی کمبود نیتروژن در آکواریوم گیاهی شما، تغییر رنگ برگ ها به رنگ زرد و همچنین روشن شدن غیر طبیعی رنگ آنها در بازه­ی زمانی کوتاهی است.
  • در صورتی که آکواریوم گیاهی شما دچار کمبود نیتروژن باشد، نشانه های اصلی آن به صورت کامل در وضعیت نابسامان برگ گیاهان آبزی نمایان می گردد. برگ های قدیمی تر زرد شده و به مرور برگ های کوچکتر به سرعت از بین می روند. با تداوم این شرایط، پس از گذشت مدت کوتاهی، هیچ برگ جدیدی در آکواریوم گیاهی شما وجود نخواهد داشت.
  • رشد گیاهان آکواریومی در صورت کمبود نیتروژن ، بسیار کند و آهسته خواهد بود.

 

  • کمبود کلسیم : نشان اختصاری کلسیم ( Ca ) می باشد و کمبود آن در آکواریوم گیاهی می تواند معضلات زیر را به وجود آورد :
  • اولین نشانه­ی کمبود کلسیم در آکواریوم گیاهی شما، در تغییر شکل برگ ها به وجود می آید.
  • در صورت کمبود کلسیم ، برگ های گیاهان آکواریومی شکل خود را از دست داده و در اصطلاح پیچ می خورند.
  • خوب است بدانید، معمولا مشکل کمبود کلسیم به ندرت در آکواریوم های گیاهی به وجود می آید.

جمع بندی :

نگاه شما به اکوسیستم و شرایط آکواریوم گیاهی تان باید نگاهی جامع و در عین حال، متعادل و منظم باشد. زمانی که به آکواریوم گیاهی خود به عنوان یک اکوسیستم طبیعی نگاه کنید، در خواهید یافت برای آنکه یک چرخه­ی سلامت و پایدار در آن به وجود بیاید، می بایست تمامی نیازهای آن مورد توجه قرار بگیرد.

بخشی از این نیازها شامل مواد مغذی است که، در این مقاله و مقالات قبل به صورت جامع به آنها پرداختیم. علاوه بر این عناصر، توجه به سطح پایدار و استانداردی از دی اکسید کربن و اکسیژن آب نیز، حیاتی است. در جهت تامین تمامی مواد مغذی یک آکواریوم گیاهی ، کود دهی منظم و با استفاده از کودهای استاندارد آکواریوم گیاهی ، تنها و مطمئن ترین راهکار است.

اما در جهت تامین نور ، دما و میزان اکسیژن و دی اکسید کربن مورد نیاز در آکواریوم های گیاهی ، شما می بایست با توجه به تنوع و تراکم گیاهان آبزی و ماهیان آکواریوم گیاهی تان، از تجهیزات کافی و کاربردی استفاده کنید.

توجه به نکاتی که در این سری مقالات بیان گردید، قطعا می تواند لذت شما در داشتن یک آکواریوم گیاهی را دو چندان کند. از این که ما را همراهی می کنید، سپاسگزاریم.

از شما دعوت می کنیم مقالات پیشین ما در رابطه با مشکلات رایج آکواریوم های فاقد سطح اکسیژن ، دی اکسید کربن کافی ، مواد معدنی و نور را مطالعه بفرمایید. در این سری مقالات قصد داریم شما را با برخی از رایج ترین مشکلات آکواریوم های گیاهی و گیاهان آبزی آشنا کنیم. به علاقه مندان دنیای زیبای گیاهان آبزی توصیه می کنیم، در صورتی که تجربه کافی در راه اندازی و نگهداری آکواریوم های گیاهی ندارند، این سری مقالات را حتما مطالعه کنند.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *