گیاهان آبزی, مقاله

گیاهان آبزی، معرفی و کارکردها

گیاهان آبزی در نگاه اکثر افراد تنها جنبه ی زینتی داشته و شاید تنها مواجحه آنها با این گیاهان، محیط های آکواریوم زیبایی باشد که توسط این گیاهان تزئین شده است. اما جالب است بدانید این صنعت در دنیا، سالانه ارزشی بیش از 6 میلیارد دلار دارد. گیاهان آبزی در کنارکارکردهای تزئینی، استفاده های دارویی و غذایی ویژه ای نیز دارد. که این امر موجب شده تولید این گیاهان در طول سال به بیش از 25 میلیون تن برسد. در این مقاله ما قصد داریم با محوریت آکواریومی و تزئینی به معرفی اجمالی گیاهان آبزی بپردازیم. در واقع گیاهان آبزی اکوسیستمی همچون هر گیاه دیگری دارند. در صورت استفاده از آنها در آکواریوم، آنها نیز همچون درختان دی اکسید کربن و سایر گازهای سمی و آلوده کننده را جذب کرده و در عوض اکسیژن به محیط آکواریوم پس می دهند. جالب است بدانید تولید مثل در انواع ماهی ها در محیط های آکواریومی دارای گیاهان آبزی بسیار بیشتر اتفاق می افتد و این گیاهان محلی برای مخفی شدن و ایجاد فضای طبیعی برای تولید مثل ماهیان است. گیاهان آبزی نقش بسیار مهمی در حفظ بالانس طبیعی شرایط آکواریوم و همچنین پایداری اکوسیستم آن دارند. گیاهان آبزی در طبیعت نیز در همین نقش پناهگاه، مخفی گاه و یک زایشگاه طبیعی را دارند. شرایط پرورش و نگهداری آسان موجب شده است، فارغ از بحث های اقتصادی و در آمدزایی، بسیاری از علاقه مندان آکواریوم های شخصی همیشه جایی نیز برای گیاهان آبزی در نظر بگیرند و حقیقتا هیچ آکواریومی بدون گیاهان آبزی نه تنها چرخه کامل و اکوسیستم متعادلی ندارد، بلکه قطعا دارای زیبایی کافی نیز نیست. سه گروه اصلی در گیاهان آبزی تزئینی و بطور کل در گیاهان آبزی وجود دارد که در ادامه به توضیح مختصری در رابطه با آنها خواهیم پرداخت.

  • گیاهان آبزی روی سطح آکواریوم یا آب :

برای استفاده از این گیاهان چند نکته لازم به ذکر است. یک اینکه این گیاهان قابل کاشت نبوده و تنها بر روی سطح آب رشد می کنند. آنها به نور زیاد نیاز داشته و برای تغذیه از مواد موجود در آب استفاده می کنند. یکی از چالش ها با این گیاهان که حتما باید آنرا از ابتدا در نظر داشته باشید این است که بدلیل رشد بالای این گیاهان پس از مدتی نیاز است که رشد آنها را کنترل کرده و از میزان آنها به مرور بکاهید. اصلی ترین ویژگی گیاهان آبزی روی سطح آب، رشد سریع آنها است که این موضوع در بلند مدت با پوشاندن کامل سطح آب مانع رسیدن اکسیژن و نور کافی به سایر گیاهان و ماهیان می شود. البته اگر آگاهی کاملی به انواع ماهیان آکواریومی و ویژگی های آنها داشته باشید می توانید از ماهیانی در آکواریوم خود استفاده کنید که با تغذیه از انواع گیاهان آبزی حجم و رشد آنها را کنترل نمایید.

  • گیاهان آبزی میان آبی :

این گیاهان همانگونه که از نامشان پیداست مانند انواع لودویجیا ها و هاگروفیلا ها در لایه های میانی آب رشد کرده و تا سطح آب می رسند. درست است که این نوع از گیاهان آبزی، در میانه هستند اما ریشه اصلی آنها حتما در بستر مستقر شده است. بعلت ریشه دوانی این گیاهان آبزی، آنها نیازی به ریشه ی گسترده در بستر آکواریوم ندارند. گیاهان آبزی میان آبی، جهت رشد و نمو خود از تمامی اندامهایشان می توانند بهره ببرند. این گیاه ها نیز همچون گیاهان آبزی روی سطح آب موجب شفافیت و تمیزی آکواریوم شده و به ارتقا سطح بالانس اکوسیستم آن کمک می کنند. روش رشد و تکثیر آنها نیز بسیار آسان بوده و تقریبا می توان گفت بخودی خود و پس از همسان سازی اش با محیط آکواریوم به سرعت رشد می کند. برخی از این گیاهان بصورت فصلی نیز گل می دهند. قالب این گیاهان دارای ساقه ها و ریشه های تُرد بوده و برخی از آنها خوراک ماهیان آبزی هستند.

 

  • گیاهان آبزی کف آکواریوم ( زیر آبی یا کف زی ) :

این گیاهان در تنوع بسیار بالا همچون یک گیاه عادی ریشه در خاک و ماسه ی بستر آکواریوم دارند. روش کاشت آنها بوسیله بذر پاشی بسیار آسان بوده و همچنین تمامی گیاهانی که بوسیله بذر پاشی در آکواریوم می توانند رشد کنند، الزما گیاهان آبزی نیستند. آنها تنها می توانند در آب رشد کرده و پس از مدتی از بین خواهند رفت. در این موضوع، توجه و دقت به این نکته که از گونه های مناسب جهت رشد در آکواریوم استفاده شود از مهمترین علت های داشتن یک آکواریوم پوشیده از گیاه است. عمل اکسیژن رسانی و پاکسازی آکواریوم در این گیاهان بیش از دو گونه دیگر اتفاق می افتد. گیاهان آبزی کف زی از محبوب ترین و پرفروش ترین گونه های گیاهان آبزی می باشند. بعنوان مثال گیاه مونت کارلو ، همیانتوس کوبایی، ساجیتریا، هیرگرس از این سری گیاهان آبزی هستند.

بطور خلاصه، گیاهان آبزی سه کارکرد دارند که هدف از نگهداری آنها نیز، یک یا چند مورد از آنهاست. اولین و مهمترین کارکرد آنها برقراری تعادل در اکوسیستم و سلامت محیط آکواریوم است. دو مورد بعدی نیز جنبه تزئینی و تغذیه ی ماهیان آکواریوم را دارند.

نگهداری از گیاهان آبزی کار پیچیده ای نیست و تنها کافی است شما با روش های ، کاشت و نگهداری آنها آشنا باشید. اصلی ترین موارد، رعایت میزان PH آب و دمای محیط است؛ که در مقالات بعدی بطور کامل به روش های کاشت و نگهداری خواهیم پرداخت. اما در اینجا بطور خلاصه به سه موضوع آماده سازی بستر کشت، دو روش کاشت آسان و همچنین برخی از نکات در رابطه با روش های نگهداری آنها، اشاره ای مختصر داریم.

برای تهیه بستر رشد گیاهان آبزی در ابتدا باید به سه موضوع اصلی توجه کنید.

اول نوع آکواریومتان، گیاهان آبزی متنوع، نیازمند شرایط گوناگونی برای رشد هستند. در ابتدا باید بدانید چه نوع گیاهی برای آکواریوم شما مناسب است. پس از این مورد باید در میان گیاهان تزئینی یا خوارکی یکی را انتخاب کنید و در انتها به نوع ماهیان آکواریومتان توجه کنید، زیرا ماهیان مختلف با توجه به نوعشان با گیاهان خاصی ارتباط بهتری برقرار می کنند.

در مورد کاشت و پرورش گیاهان آبزی با توجه به نوع آنها دو روش بذر پاشی و پرورش تکثیری وجود دارد. در گیاهان زیرآبی که ریشه در خاک دارند، روش های کاشت معمولا از طریق بذر پاشی است. که این موضوع بسیار راحت و با تهیه یک کف پوش مرکب از ماسه و سنگ ریزه امکان پذیر است. گیاهان آبزی سطح و میانه آب نیز براحتی و از طریق تکثیر، پرورش و گسترش می یابند، که این گیاهان معمولا دارای رشد سریعی بوده و برای حفظ سلامت آکواریومتان باید بصورت منظم، حجم آنها را کنترل نمایید.

نگهداری گیاهان آبزی نیز امر پیچیده ای نیست. تنها کافی است PH آکواریومتان خنثی بوده و دمای محیط چیزی در حدود 25 درجه سانتیگراد باشد. در مورد نگهداری گیاهان آبزی توجه به دو نکته دیگر ضروری است. ابتدا در نظر داشته باشید آنها نیز مانند هر گیان دیگری به نور نیازمندند؛ که در صورت وجود یک نور طبیعی قطعا نتایج بهتری کسب خواهید کرد. موضوع دوم نیز توجه به استفاده از داروهای مختلف برای درمان ماهی های بیمار آکواریوم است. توجه داشته باشید بسیاری از این داروها به ریشه و بافت این گیاهان آسیب وارد می کنند. پس قطعا قبل از استفاده از دارو یا نمک درمانی به تاثیرات آنها بر روی گیاهانتان توجه کنید.

جهت آشنایی بیشتر با انواع گیاهان آبزی موجود در ایران و روش های پرورش و نگهداری آنها، حتما سایر مقالات ما را نیز مطالعه بفرمایید.

 

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *